Tüm sinemaseverlere merhabalar;
Bildiğiniz gibi web sitem www.tst.gen.tr için 1999’dan beri her sene film listesi yapıyorum. Ama aynı zamanda nadiren de olsa bu film listelerinden bağımsız özel listeler de oluşturuyorum. Ve söz verdiğim gibi www.sineanaliz.info sitesi için de özel bir liste yaptım. Bu liste yeni sinema sitemizin kuruluş tarihi olan 2018’e ithafen yaptım. Gerçi site Aralık 2017’de faaliyete geçti ama asıl 2018’de aktif oldu diyebiliriz.
Peki bu listemin konsepti ne? Geçtiğimiz aylarda vizyona giren ve benim de kritiğini yaptığım “Kara Panter” filmi bizlere Afrika kökenli Amerikan vatandaşlarının kendilerine özgü Hollywood kültürünü hatırlattı. Hollywood tarihinin büyük bir bölümünde siyahi sanatçılar ancak figüran olabiliyorlardı. Daha sonra büyük roller almaya başladılar ama kaba bir tabirle “zenciler” mutlaka ölüyorlardı. Artık tahmin edilebiliyordu. Eğer büyük bir yapımsa ilk olarak şişman, gözlüklü, siyah ya da latin, Japon gibi diğer ırklardan birileri varsa teker teker gidiyorlardı. Bu tür filmlerin sonunda çoğunlukla sarışın olan esas kız ve esas oğlan geriye kalana kadar beyazlar filmde macera yaşamaya devam ediyorlardı. Oscar sahibi bile olamıyorlardı. Ardından Afrikalı – Amerikalı oyuncular sektörün bu kurallarına tepki olarak kendi filmlerini yapmaya başladılar. Bunların en önemlilerinden birisi de Michael Jackson’ı Quincy Jones ile tanıştıran “The Wiz” filmi oldu. Diana Ross’un da oynadığı bu film, “The Wizard Of Oz” filminin zenci versiyonuydu. İşte bu yüzden film listemi oluştururken hiç düşünmeden o filmi birinci ilan ettim.
Artık günümüzde Jamie Foxx, Eddie Murphy, Will Smith gibi birçok önemli siyah oyuncu var. Artık büyük bütçeli filmlerde Afrika kökenli Amerikalılar da ana karakterleri canlandırabiliyorlar. Fakat “Kara Panter” filmi de gösterdi ki, hala beyaz oyuncuların az olduğu, kara tenli aktör ve akristlerin cast çalışmasının %90’ından fazlasını oluşturduğu siyahi Hollywood kültürü devam ediyor. Böyle birçok film var. O yüzden aralarındaki en iyi 10’unu seçerken zorlandım diyebilirim. Ama kıstasım başroldeki oyuncunun siyah olması değildi. Figüranından tutun yan karakterlere kadar çoğu oyuncunun Afrika kökenli olmasıydı. Bir de sinema sektöründe çığır açmış olmalarına dikkat ettim. İşte bana göre en iyi 10 siyahi film listesi:
1- OZ BÜYÜCÜSÜ – Michael Jackson, Diana Ross, Nipsey Russell, Ted Ross, Mabel King, Theresa Merritt, Thelma Carpenter
2- KARA PANTER – Chadwick Boseman, Michael B. Jordan, Lupita Nyong’o, Danai Gurira, Martin Freeman, Daniel Kaluuya, Letitia Wright, Winston Duke, Sterling K. Brown
3- ACI BİR HAYAT ÖYKÜSÜ – Gabourey Sidibe, Mo’Nique, Paula Patton, Mariah Carey, Sherri Shepherd, Lenny Kravitz, Stephanie Andujar, Chyna Layne, Amina Robinson
4- ALI – Will Smith, Jamie Foxx, Jon Voight, Mario Van Peebles, Ron Silver, Jeffrey Wright, Mykelti Williamson, Jada Pinkett Smith, Nona Gaye, Michael Michele, Joe Morton, Paul Rodriguez
5- SADECE JUSTICE – Janet Jackson, Tupac Shakur, Khandi Alexander, Maya Angelou, imberly Brooks, Rico Bueno, Maia Campbell, John Cothran
6- IŞILTILI HAYATLAR – Whitney Houston, Jordin Sparks, Derek Luke, Mike Epps, Carmen Ejogo, Tika Sumpter, Terrence Jenkins
7- RÜYA KIZLAR – Jamie Foxx, Beyonce Knowles, Eddie Murphy, Danny Glover, Jennifer Hudson, Anika Noni Rose, Keith Robinson, Sharon Leal
8- ÇATLAK PROFESÖR – Eddie Murphy, Janet Jackson, Jada Pinkett Smith, James Coburn, Larry Miller, Dave Chappelle
9- PURPLE RAIN – Prince, Apollonia Kotero, Morris Day, Olga Karlatos, Clarence Williams III, Jerome Benton, Billy Sparks, Jill Jones, Charles Huntsberry, Dez Dickerson
10- NEDEN EVLENDİM Kİ? – Tyler Perry, Sharon Leal, Janet Jackson, Malik Yoba, Jill Scott, Richard T. Jones, Tasha Smith, Michael Jai White, Denise Boutte, Lamman Rucker, Keesha Sharp
Dikkatinizi çektiyse Michael Jackson, Prince, Whitney Houston, Tupac Shakur gibi bu filmlerde oynamış ama hayatını kaybetmiş efsaneler var. Bu yazımı onların yanı sıra yakın zamanda hayatını kaybetmiş olan Türk dizi ve sinema oyuncusu Arda Öziri, ünlü Yeşilçam oyuncusu Selahattin Fırat, genç şarkıcı ve müzisyen Onur Can Özcan, Fenerbahçe Yüksek Divan Kurulu Üyesi Osman Ekşi, Galatasaray Televizyonu Koordinasyon Yöneticisi Özkan Aksu, teknik direktör Ümit Kayıhan, Demirören Holding’in sahibi Erdoğan Demirören, Kosovali eski futbolcu Fadıl Vokrri, Basketbol camiasından Pavlos Giannakopoulos, EastEnders dizisinden tanıdığımız Leslie Grantham, ünlü dansçı Errol Pickford, The Goldbergs dizisinin genç oyuncusu Jackson Odell, ilk James Bond kızı Eunice Gayson, Sons of Anarchy yıldızı Alan O’Neill, “Oz Büyücüsü”nün cücelerinden Jerry Maren, “Minder” dizisinin efsanelerinden Glynn Edwards, ünlü yazar Philip Roth, siyahi oyuncu Hugh Dane, Dünya Kupası Şampiyonu Ray Wilson, eski Aston Villa oyuncusu Jlloyd Samuel, Avustralyalı aktrist Cathy Godbold ve “Superman” filminde Lois Lane olarak tanıdığımız Margot Kidder’a ithaf ediyorum.
NOT: 18.06.2018 tarihinde yazdığım bu yazımı aynı gün ilk olarak http://www.sineanaliz.info/en-iyi-siyahi-filmler/ adresinde yayınladım.
